Iedereen is uniek. Zo worden we ook geboren. Vervolgens word je ouder en door sociale en culturele normen raken we die uniekheid kwijt. Je leert van je omgeving wat er van je verwacht wordt en hoe jij je hoort te gedragen. We internaliseren deze verwachtingen en identificeren onszelf hiermee. Uiteindelijk vergeten we onze ware zelf. We accepteren het oordeel van anderen. Daarbovenop voegen we onze eigen oordeel toe. En wat krijg je dan? Een dubbele hamburger waar iedereen aan heeft gelikt. Een hamburger die van iedereen is, maar niet van jou.
Ik werd zo’n hamburger in groep 4. Ik was 6 jaar. Yup, zo vroeg kan het al beginnen. Lees verder hoe dat ging.
Ik zit in de klas aan mijn tafel. Alle anderen in de klas zitten ook hun eigen tafel. Juffrouw Agnes zegt dat we gaan tekenen. Ze deelt wit papier uit en grijze potloden. Haar haren bewegen niet als ze loopt. Ze heeft een kort zwart kapsel met golven erin en haar haren staan een beetje omhoog. Haar gezicht beweegt ook weinig. Ze lacht nooit. Ze kijkt streng uit haar ogen of ze kijkt alsof ze moe is. Haar wenkbrauwen hangen dan slap naar beneden.
Als ze klaar is met uitdelen gaat ze in het midden van de klas staan met haar handen achter haar rug. Ze houdt haar rechterhand vast.
‘We gaan een boom tekenen’ zegt ze. Ik kijk op mijn tafel en ik heb één wit vel papier en één grijs potlood.
‘Jullie weten wat een boom is toch?’ vraagt ze.
Een aantal knikken en sommigen antwoorden tegelijkertijd met ‘ja juffrouw’.
‘Ik ga jullie stap voor stap vertellen hoe jullie dat gaan doen.’ Ze loopt rond door de klas met haar handen achter haar rug.
‘Jullie moeten goed naar mij luisteren.’ Ze haalt diep adem.
‘Jullie hebben allemaal een potlood en papier van mij gekregen. Met dat potlood ga je de boom tekenen.’ Juffrouw Agnes loopt door de klas en gaat bij het raam staan.
‘Je mag het hele blaadje gebruiken, bomen zijn namelijk heel erg groot. We beginnen met de stam’ zegt ze terwijl ze door de klas kijkt.
‘Pak je potlood op en teken de stam. Zo groot als je kan.’
Iedereen begint met tekenen. Ik begin in de hoek. Ik teken een rechte lijn van beneden naar boven. Heel langzaam, want ik wil dat het recht blijft. Ik houd het blaadje vast zodat het niet beweegt. Als ik eenmaal boven het blaadje ben teken ik een streep naar rechts en dan weer heel langzaam naar beneden.
Terwijl iedereen bezig is hoor ik haar langzaam door de klas lopen. Mijn stam is af en ik kijk om me heen. Ik zie haar tegen Sherese zeggen dat ze het goed heeft gedaan. Sherese glimlacht en zegt ‘dank u wel, juffrouw.’
‘Mooi, heel mooi allemaal’ zegt de juf terwijl ze bij anderen kijkt.
‘Is het iedereen gelukt om een stam te tekenen?’
‘Ja, juffrouw’ zeggen sommigen.
‘Ok, en dan mag je op de stam takken gaan tekenen.’
Ik schrik en houd mijn adem in. Ik kijk naar mijn blaadje. De stam heb ik bijna tot bovenaan de rand van het blaadje getekend. Er is helemaal geen plaats voor takken! Er is alleen maar plaats voor een paar hele kleine streepjes. Ik heb het potlood tussen mijn vingers vast en ik kijk met grote ogen naar mijn stam. Dit wordt moeilijk om te doen. Ik probeer een paar korte stekels op de stam te tekenen. Dit is moeilijk. Het past bijna niet. Het lijken helemaal niet op takjes, maar ja. De boom heeft nu stekeltjes. Net als een egel.
De juffrouw maakt een draai en ik hoor haar mijn kant oplopen. Ze staat nu naast mijn tafel. Ze blijft naast mij staan. Ik voel dat ze op mijn blaadje kijkt. Ik houd op met stekels tekenen zodat ze het kan zien. Ik kijk omhoog en zie haar staan met haar handen op haar rug. Haar ogen worden groot. Dit is haar strenge blik.
‘Elisa!’ zegt ze hard.
‘Dat is toch geen boom?’
Ik kijk haar aan en zeg niks terug.
‘De stam is veel te groot! Waar zijn die takken?!’ gaat ze verder.
Maar ze heeft zelf gezegd dat ik de stam zo groot mocht tekenen als ik kon! Ik zie dat de hele klas naar mij kijkt. Ik voel dat ik het warm krijg in mijn nek.
‘En ik zie dat je de stam ook helemaal links van je blaadje hebt getekend. Nu is er helemaal geen plek meer. Je had het in het midden moeten tekenen’ gaat ze verder.
‘Kijk, zoals Bas heeft gedaan’
Ik kijk naar mijn boom en ik kijk naast mij op het blaadje van Bas. Hij heeft een klein boompje midden op het blaadje getekend met heel veel lange takken bovenin. Ik kijk weer naar de juffrouw en ik zeg zachtjes ‘sorry’.
‘Teken anders een paar takken hier aan de rechterkant.’ En ze wijst met wijsvinger op mijn blaadje. Haar andere hand houdt ze nog op haar rug.
‘Daar is nog plek’ zegt ze.
‘Dan lijkt het meer op een boom’ gaat ze verder.
‘Ja juffrouw’ zeg ik.
De juf loopt weg en ze zegt tegen de rest van de klas dat ze aan de takken bladeren mogen tekenen.
Ik teken een tak op de plek waar de juffrouw het had aangewezen. Op die tak teken ik een paar blaadjes. Ik teken er nog een paar takken bij.
Als ik klaar ben kijk ik naar mijn tekening. Ik vind het er een beetje raar uit zien. Een grote stam met boven een paar stekels en aan de rechterkant steken er een paar lange takken uit. Maar ja, dit is wat de juffrouw heeft gezegd.
Ik hoor haar langzaam mijn kant opkomen. Ik hoop dat dit het is wat ze bedoelde. Ik voel dat ik het weer warm krijg in mijn nek. Ze staat naast mij en buigt over mijn tafel met haar handen op haar rug. Ze kijkt op mijn blaadje.
‘Beter’ zegt ze. ‘Beter’ En ze wandelt weer weg.
- De boom met stekels, in Paint. Ik weet het nog zo goed. Rechts de takken die ik van juf Agnes moest tekenen.
Toen ik de boom een tijdje geleden als volwassene nog een keer in Paint had getekend duurde het even voordat ik er mega trots op was. Echt niet dat ik deze strepen in Paint online kan plaatsen. Het is helemaal niet goed, vond ik. Er moet nog wat groen bij. Het moet allemaal wat realistischer, wat professioneler. Gelukkig had ik het nodige materiaal al. Tekenpapier, gum, potlood, kleurpotloden en stiften in vele nuances. Ik Googelde hele mooie afbeeldingen van bomen om mezelf te inspireren. Ik ging tutorials zoeken ‘How to draw a realistic tree’.
Terwijl ik zo bezig was met bedenken hoe mooi en goed het allemaal wel niet moest, realiseerde ik me dat juf Agnes nog steeds de baas over mij was. Juf Agnes die toen in groep 4 en ook vandaag mij ging vertellen dat het allemaal niet goed was. Ik besefte dat ik nog steeds de goedkeuring van anderen nodig had om mij goed te voelen en dat ik bang was. Ik wilde dat niet.
Maar wat ging ik dan wel doen? Ik had nog steeds geen besluit genomen. Ik bedoel, ik was in oktober 2017 gestart met het tikken van dit verhaal en maanden later stond het er nog steeds niet. Dus ik besloot om met een helikopter-view naar de situatie te kijken. Ook naar juf Agnes. Zij deed ook maar wat. Als juf was ze onderdeel van een systeem dat haar weer had geleerd dat er maar één manier was om een boom te tekenen. Ze had geleerd om op een bepaalde manier les te geven. Ik besloot om het haar te vergeven. Ook mezelf, dat ik haar oordelen had toegestaan en daar weer een oordeel over had. En toen voelde ik me een stuk vrijer. Vrij om dit verhaal te delen. Vrij om mijn boom te laten zien zoals die is. I am Awesome!
From Corporate to Creative and everything in between 